Mononukleoza zakaźna, znana również jako choroba pocałunków, jest zakaźną chorobą wirusową, głównie wywoływaną przez wirus Epsteina-Barr (EBV), należący do rodziny wirusów Herpes. Mononukleoza występuje na całym świecie i może dotknąć osoby w każdym wieku, choć najczęściej dotyka dzieci i młodzież.
Przyczyny mononukleozy
Zakażenie EBV przenosi się głównie drogą kropelkową, na przykład przez ślinę, kaszel, kichanie, a także przez bezpośredni kontakt z przedmiotami (takimi jak sztućce, szkła czy ręczniki), które miały kontakt z zakażonymi płynami ustrojowymi. Stąd też nazwa "choroba pocałunków", ponieważ wirus może być przenoszony przez pocałunki.
EBV może również przenosić się przez transfuzje krwi, przeszczepy narządów, a nawet od matki do dziecka w trakcie porodu. Większość osób zostaje zakażonych wirusem EBV w pewnym momencie życia, ale nie wszyscy rozwijają objawy mononukleozy. Wirus może pozostać w organizmie przez całe życie, ale zwykle nie powoduje dalszych problemów zdrowotnych.
Objawy mononukleozy
Objawy mononukleozy zakaźnej mogą różnić się w zależności od osoby i wieku, ale często obejmują:
- Gorączkę
- Ból gardła
- Powiększone węzły chłonne, zwłaszcza na szyi
- Zmęczenie i osłabienie
- Ból głowy
- Ból mięśni i stawów
- Powiększenie śledziony i wątroby
- Wysypka (rzadziej)
Objawy zwykle pojawiają się po 4-6 tygodniach od zakażenia i mogą utrzymywać się przez kilka tygodni. W przypadku niektórych osób, objawy mogą być bardzo łagodne lub nawet nie wystąpić.
Leczenie mononukleozy zakaźnej
Nie ma specyficznego leczenia przyczynowego dla mononukleozy zakaźnej. Leczenie ma na celu złagodzenie objawów i obejmuje:
- Wypoczynek: Pacjent powinien unikać nadmiernego wysiłku fizycznego i dbać o odpowiednią ilość snu.
- Nawodnienie: Ważne jest utrzymanie odpowiedniego nawodnienia poprzez picie dużej ilości płynów.
- Leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe: Paracetamol i ibuprofen mogą być stosowane do łagodzenia gorączki, bólu gardła i bólu mięśni.
- Ochrona śledziony: Ze względu na ryzyko powiększenia śledziony, pacjenci powinni unikać kontaktowych sportów czy intensywnych ćwiczeń, aby zmniejszyć ryzyko jej pęknięcia.
Ponieważ mononukleoza zakaźna jest wywoływana przez wirusa, antybiotyki nie są skuteczne w leczeniu tej choroby. W przypadku współistniejących zakażeń bakteryjnych, takich jak angina paciorkowcowa, lekarz może przepisać antybiotyki.