Mononukleoza zakaźna, znana również jako choroba pocałunków, jest zakaźną chorobą wirusową, głównie wywoływaną przez wirus Epsteina-Barr (EBV), należący do rodziny wirusów Herpes. Mononukleoza występuje na całym świecie i może dotknąć osoby w każdym wieku, choć najczęściej dotyka dzieci i młodzież.

Przyczyny mononukleozy

Zakażenie EBV przenosi się głównie drogą kropelkową, na przykład przez ślinę, kaszel, kichanie, a także przez bezpośredni kontakt z przedmiotami (takimi jak sztućce, szkła czy ręczniki), które miały kontakt z zakażonymi płynami ustrojowymi. Stąd też nazwa "choroba pocałunków", ponieważ wirus może być przenoszony przez pocałunki.

EBV może również przenosić się przez transfuzje krwi, przeszczepy narządów, a nawet od matki do dziecka w trakcie porodu. Większość osób zostaje zakażonych wirusem EBV w pewnym momencie życia, ale nie wszyscy rozwijają objawy mononukleozy. Wirus może pozostać w organizmie przez całe życie, ale zwykle nie powoduje dalszych problemów zdrowotnych. 

Objawy mononukleozy

Objawy mononukleozy zakaźnej mogą różnić się w zależności od osoby i wieku, ale często obejmują:

  • Gorączkę
  • Ból gardła
  • Powiększone węzły chłonne, zwłaszcza na szyi
  • Zmęczenie i osłabienie
  • Ból głowy
  • Ból mięśni i stawów
  • Powiększenie śledziony i wątroby
  • Wysypka (rzadziej)

Objawy zwykle pojawiają się po 4-6 tygodniach od zakażenia i mogą utrzymywać się przez kilka tygodni. W przypadku niektórych osób, objawy mogą być bardzo łagodne lub nawet nie wystąpić.

Leczenie mononukleozy zakaźnej

Nie ma specyficznego leczenia przyczynowego dla mononukleozy zakaźnej. Leczenie ma na celu złagodzenie objawów i obejmuje:

  • Wypoczynek: Pacjent powinien unikać nadmiernego wysiłku fizycznego i dbać o odpowiednią ilość snu.
  • Nawodnienie: Ważne jest utrzymanie odpowiedniego nawodnienia poprzez picie dużej ilości płynów.
  • Leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe: Paracetamol i ibuprofen mogą być stosowane do łagodzenia gorączki, bólu gardła i bólu mięśni.
  • Ochrona śledziony: Ze względu na ryzyko powiększenia śledziony, pacjenci powinni unikać kontaktowych sportów czy intensywnych ćwiczeń, aby zmniejszyć ryzyko jej pęknięcia.

Ponieważ mononukleoza zakaźna jest wywoływana przez wirusa, antybiotyki nie są skuteczne w leczeniu tej choroby. W przypadku współistniejących zakażeń bakteryjnych, takich jak angina paciorkowcowa, lekarz może przepisać antybiotyki.