
Kodeina to jeden ze składników leków przeciwbólowych i syropów na kaszel, które można kupić w aptece bez recepty. Przyjmowanie środków farmakologicznych zawierających w składzie ten organiczny związek chemiczny zgodnie z zaleceniami lekarza skutecznie redukuje objawy choroby czy dolegliwości bólowe. Stosowanie większych dawek niż ustalone lub długotrwałe zażywanie leków z kodeiną, może jednak prowadzić do uzależnienia. Jak dokładnie działa kodeina? Jakie ma skutki uboczne? Kiedy nie należy jej stosować?
Kodeina – jak działa?
Kodeina to organiczny związek chemiczny z grupy opioidów, mający bezpośredni wpływ na receptory opioidowe. Jej działanie w organizmie związane jest ze zmianą w morfinę, która wykazuje właściwości przeciwbólowe. W przypadku niektórych osób przemiana kodeiny w morfinę przebiega szybciej, co skutkuje wysokim stężeniem tego składnika psychoaktywnego w organizmie.
Kodeina, tak samo jak morfina uśmierza lub całkowicie likwiduje ból. Ponadto działa przeciwkaszlowo, zahamowując ośrodek kaszlu znajdujący się w mózgu. Syropy zawierające kodeinę zaleca się pacjentom z suchym, męczącym kaszlem bez odkrztuszania wydzieliny. Leki należy przyjmować w określonych przez lekarza dawkach, przez krótki czas.
Kodeina jest metabolizowana przez enzymy wątrobowe, a następnie wydalana z moczem w ciągu 48 godzin. Warto przy tym pamiętać, że po upływie doby od zażycia leku, wydalane jest około 90% przyjętej dawki.
Kodeina – wskazania do stosowania leków z kodeiną
Kodeinę stosuje się podczas występowania następujących dolegliwości:
- bóle np. stawów czy pourazowe,
- biegunka,
- suchy, uporczywy kaszel,
- zespół jelita drażliwego,
- choroba zwyrodnieniowa stawów.
Kodeina – skutki uboczne
Kodeina, jak każdy inny lek może powodować niepożądane skutki uboczne. Często występującymi reakcjami organizmu u pacjentów są:
- senność,
- zawroty głowy,
- zaparcia.
Zastosowanie leków z kodeiną może skutkować:
- pogorszeniem apetytu,
- osłabieniem,
- bólami głowy,
- suchością w ustach,
- skurczem krtani, oskrzeli, żołądka,
- zaburzeniami snu,
- wymiotami,
- omdleniami,
- uczuciem niepokoju,
- zatrzymaniem moczu,
- pogorszeniem widzenia,
- drżeniem,
- zwężeniem źrenic,
- nudnościami,
- wysypką,
- problemami z pracą serca.
Kodeina – przeciwwskazania do stosowania
Mimo że leki z kodeiną niwelują ból i kaszel, nie wszyscy mogą je stosować. Główne przeciwwskazania to:
- karmienie piersią,
- I trymestr ciąży,
- zaburzenia oddychania u dzieci w wieku 12-18 lat,
- szybka przemiana kodeiny w morfinę,
- dzieci do 12. roku życia,
- zaparcia,
- astma oskrzelowa,
- bezdech senny.
Kodeiny nie należy również łączyć z konkretnymi lekami, np. neuroleptykami (leki przeciwpsychotyczne), barbituranami (właściwości nasenne, przeciwdrgawkowe) czy przeciwhistaminowymi (hamują działanie histaminy).
Podsumowanie
Przyjmowanie kodeiny w zbyt dużych i częstych dawkach wykazuje działanie odurzające, może również uzależniać. Mimo krótkotrwałego uczucia euforii po jednorazowym zastosowaniu syropu czy tabletek z kodeiną, regularne zażywanie takich lekarstw może powodować poważne problemy zdrowotne – zaburzenie pracy serca, snu, bóle głowy, drażliwość. Kodeina przyjmowana zgodnie z zaleceniami lekarza jest jednak bardzo skutecznym środkiem przeciwbólowym czy przeciwkaszlowym.